Τα ψεγάδια στην αέναη ομορφιά του νησιού της Αφροδίτης

Τη σημερινή εποχή όπως όλοι αντιλαμβάνονται η πολυπολιτισμική κοινωνία μαστίζεται από φαινόμενα βίας και εγκληματικότητα. Η οικογένεια και ιδιαίτερα οι νέοι βιώνουν έντονα τέτοιου είδους περιστατικά. Η παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ για το νησί της Αφροδίτης σήμερα, αλλά και η μακραίωνη ιστορία του, προκάλεσε πολλά ερωτηματικά. Φυσικά, ο προβληματισμός γι' αυτά τα φαινόμενα δεν αφορά μόνο την Κύπρο ως τόπο, αλλά όλο τον κόσμο. Βέβαια εκτός από τα αρνητικά φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας σημειώνεται εξέλιξη σε πολλούς τομείς του νησιού όπως ο τουρισμός.

 Πριν όμως αναλυθούν τα παραπάνω, ας εντοπιστεί η γεωγραφική θέση του νησιού. Η Κύπρος είναι νησιωτικό κράτος της ανατολικής Μεσογείου. Γεωγραφικά βρίσκεται νότια της Τουρκίας, δυτικά του Λιβάνου και της Συρίας, βορειοδυτικά του Ισραήλ, βόρεια της Αιγύπτου και νοτιοανατολικά της Ελλάδας. Πρωτεύουσα της είναι η πόλη της Λευκωσίας. Άλλες μεγάλες πόλεις είναι η Λεμεσός, η Λάρνακα και η Πάφος. Το νησί έχει πληθυσμό 918.000 κατοίκων (απογραφή 2021) χωρίς να υπολογίζονται οι κατεχόμενες περιοχές και οι βρετανικές βάσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. 

Λόγω της γεωγραφικής της θέσης η Κύπρος είναι πόλος έλξης για εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Ο τουρισμός ήταν ανέκαθεν η κινητήριος δύναμη της οικονομίας του νησιού, συνεισφέροντας το 20% περίπου του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η ευρωπαϊκή αγορά απέδειξε, μετά την απώλεια των Ρώσων τουριστών λόγω του πολέμου, ότι αποτελεί για την Κύπρο το μεγάλο σύμμαχο για τον τουρισμό της. Υπολογίζεται ότι 4.000.000 περίπου τουρίστες επισκέπτονται το νησί κάθε χρόνο. Η κυπριακή φιλοξενία, η φιλική επικοινωνία, ο πλούσιος πολιτισμός με τους πολλούς επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους, οι μικρές αποστάσεις και το ευνοϊκό κλίμα αποτελούν τα κύρια πλεονεκτήματα του κυπριακού τουριστικού προϊόντος. Η αχίλλειος πτέρνα όμως του τουριστικού τομέα παραμένει η έλλειψη εργατικού δυναμικού, που οφείλεται κυρίως στην έλλειψη ενδιαφέροντος αλλά και απουσίας προγραμμάτων υποστήριξης και προώθησης. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται, όπως και στους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς, αισχροκέρδεια και κερδοσκοπία από τους ντόπιους εις βάρος των τουριστών, που αποτελούν δυσφήμιση για το νησί. Αξίζει να σημειωθεί και η τσιμεντοποίηση, για την κατασκευή ξενοδοχειακών μονάδων που καταστρέφουν το περιβάλλον και αλλοιώνουν το γεωγραφικό τοπίο. Από την άλλη έντονη είναι η απομάκρυνση από την παράδοση, η ξενομανία και η αλλοίωση της γλώσσας και της εθνικής ταυτότητας.

Ιδιαίτερος προβληματισμός στο νησί της Κύπρου υπάρχει και για την αύξηση στους δείκτες εγκληματικότητας. Έκθεση του οργανισμού <<Παγκόσμια Πρωτοβουλία ενάντια στο Διεθνές Οργανωμένο Έγκλημα>> για το έτος 2023, παρουσιάζει την Κύπρο να βρίσκεται στην 129η θέση της παγκόσμιας κατάταξης για την εγκληματικότητα. Ταυτόχρονα βρίσκεται στην 29η θέση στον πίνακα με τις 44 ευρωπαϊκές χώρες και 6η στην λίστα με τα οκτώ κράτη της Νότιας Ευρώπης χωρίς βεβαία να είναι σε τόσο τραγική κατάσταση σε διεθνές επίπεδο ωστόσο σύμφωνα με την αξιολόγηση της Κύπρου κατά το 2021 είχε σκορ 4.19 από τα 10 και καταλάμβανε την 134η θέση. Ανέβηκε, δηλαδή, πέντε βαθμίδες, αφού πλέον έχει καταγράψει επίδοση 4.43/10 και είναι 129η. Από την ανάλυση προκύπτει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα εγκληματικότητας στην Κύπρο σχετίζεται με την παράνομη διακίνηση μεταναστών. Επιπλέον τις αρνητικές επιδόσεις της Κύπρου επηρεάζουν τόσο η Τουρκία όσο και το ψευδοκράτος, για το οποίο γίνεται διψήφιος αριθμός αναφορών στην έκθεση. Γίνεται, ακόμη, αναφορά στη ρωσική μαφία και σε ύποπτα κονδύλια που επηρεάζουν αρνητικά γενικότερα την κατάσταση στην Κύπρο.

 Ένα φαινόμενο επίσης το οποίο έχει οξυνθεί και συνεχίζει να οξύνεται τα τελευταία χρόνια, με ανησυχητικές προεκτάσεις είναι η νεανική παραβατικότητα, η οποία πέραν από την έντονη παρουσία της στις σχολικές μονάδες, δεν αφήνει ανεπηρέαστη και την ευρύτερη κοινωνία αφού έχει γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της και στην Κύπρο. Στη σημερινή εποχή οι γονείς αναγκάζονται να λείπουν πολλές ώρες από το σπίτι λόγω υπερεργασίας με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ελεύθερος χρόνος για να αφιερώσουν στη σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Έτσι, ο θεσμός της οικογένειας διέρχεται κρίση όπως φαίνεται άλλωστε και από το μεγάλο αριθμό των διαζυγίων και των μονογονεϊκών οικογενειών. 

Ανησυχητική είναι η αποξένωση των μελών της οικογένειας λόγω της κρίσης που περνάει ο θεσμός. Πολλοί νέοι νιώθουν μοναξιά και άγχος χωρίς να μπορούν να διαχειριστούν όλα τα προβλήματα με αποτέλεσμα κάποιες φορές να καταφεύγουν στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Αυτό διαπιστώνεται από την έξαρση του σχολικού εκφοβισμού, το γνωστό "bulling", τις παιδικές συμμορίες στις γειτονιές και τον χουλιγκανισμό. Όλο αυτό επιτείνεται από το κύριο πρόβλημά που αντιμετωπίζουν οι νέοι την ανεργία. Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου για το 3ο τρίμηνο του 2023 στους νέους ηλικίας 15-24 ετών το ποσοστό ανεργίας ήταν 17,3% του εργατικού δυναμικού των ηλικιών αυτών. Παρά την κρίση των θεσμών, των αξιών και τα περιστατικά βίας, προβλήματα γενικά της εποχής και όχι αποκλειστικά της Μεγαλόνησου, η Κύπρος είναι ένα μέρος με ανυπέρβλητο κάλλος, με ένα φιλόξενο και παγκοσμίου φήμης λιμάνι, με πλούσια ιστορία ήδη από την νεολιθική εποχή, με αρχαιολογικούς θησαυρούς και μουσεία, με πολιτισμικές παραδόσεις και ζωντανά έθιμα, με γαστριμαργικές απολαύσεις, με έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα, με δαντελένια ακρογιάλια και περιπετειώδεις διαδρομές που αποζημιώνουν κάθε επισκέπτη. Η φιλοξενία στο νησί αποτελεί αλησμόνητη εμπειρία.

Αρθογράφος: Βαρέτα Μαρία