Παραδοσιακοί χοροί Κύπρου
ΣΥΡΤΟΙ: Οι συρτοί είναι χοροί, οι πιο πολλοί ελλαδικής προέλευσης, που σχετίζονται με τους αρχαίους κυκλικούς ή αλυσωτούς χορούς. Μολονότι στο χορό δεν έχουν ιδιαίτερη διαφορά, μερικοί επικράτησαν να θεωρούνται γυναικείοι κι άλλοι ανδρικοί. Η ειδοποιός διαφορά είναι στο ύφος του χορού και στη ρυθμική αγωγή. Οι γυναικείοι εκτελούνται συνήθως με βραδύτερο ρυθμό. Να σημειωθεί ότι κάποιοι από τους συρτούς συνοδεύονται με τραγούδι κι άλλοι είναι καθαρά ενόργανοι.
ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΟΤΗΡΙΩΝ (ΑΡΑΠΙΕΣ): Ο αραπιές (χορός της καντήλας) είναι χορός που χορεύεται με ένα ποτήρι ή περισσότερα ανάλογα με την ικανότητα του εκάστοτε χορευτή, αναποδογυρισμένο στο κεφάλι του. Για να συγκρατείται το νερό μέσα στο ποτήρι, ο χορευτής βάζει από κάτω, πάνω στο κεφάλι του, ένα μαντήλι διπλωμένο. Είναι καθαρά αντρικός χορός που χορεύεται σόλο με οργανικό μελωδικό σκοπό ή και με τραγούδι. §Πολλοί χορευτές επιδεικνύουν τις ικανότητες τους βάζοντας πολλά ποτήρια, στάμνες πάνω στο κεφάλι τους για να εντυπωσιάσουν περισσότερο τους θεατές.
ΖΕΙΜΠΕΚΙΚΑ: Η ονομασία των χορών αυτών, προήλθε κατά μια εκδοχή, από τους Ζεϊμπέκηδες, μια φυλή στην περιοχή της Σμύρνης, που θεωρείται θρακικής προελεύσεως. Ήταν πολύ διαδεδομένοι χοροί, που χορεύονταν μόνον από άντρες και το κυπριακό ρεπερτόριο περιλάμβανε πληθώρα από ζεϊμπέκικα. Πολλές φορές το όνομά τους φανερώνει και τον τόπο προέλευσης τους. Έχουν δε όλα μέτρο 9/8 το οποίο υποδιαιρείται σε 4 χρόνους ή κτυπήματα και άλλοτε ο χρόνος (tempo) είναι λίγο ταχύτερος ή βραδύτερος.
ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ: Οι χοροί περιλαμβάνουν ανδρικούς, γυναικείους, μικτούς και ατομικούς με επίδειξη δεξιοτεχνίας, κωμικούς - παιχνιδιάρικους και λοιπά. Στην κατηγορία των ανδρικών χορών πιο διαδεδομένοι είναι οι αντρικοί αντικριστοί - γνωστοί ως καρτζιηλαμάδες (από την τούρκικη λέξη karşı που σημαίνει αντίκρυ, απέναντι). Οι καρτζιηλαμάδες είναι χορευτικές σουίτες, που είναι από τα πιο χαρακτηριστικά είδη του κυπριακού ρεπερτορίου και αποτελούνται, τόσο η ανδρική όσο και η γυναικεία, από πέντε μέρη ή κινήσεις που φέρουν τα ονόματα: πρώτος, δεύτερος, τρίτος, τέταρτος και μπάλος.
ΑΝΤΡΙΚΟΙ ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ: Οι αντρικοί αντικριστοί είναι χοροί ζωηροί και δίνουν την ευκαιρία στους χορευτές να επιδείξουν την τέχνη και την ικανότητά τους, τόσο στο χορό όσο και στο τραγούδι. §Χορεύονται από δυο άντρες που τοποθετούνται προκλητικά απέναντι ο ένας έναντι στον άλλο, μιας και ο χορός ήταν ανταγωνιστικός και οι δυο χορευτές ήθελαν να δείξουν ποιος θα δείξει την περισσότερη λεβεντιά, καπατσοσύνη και τέχνη. Στον τρίτο αντικριστό οι δυο χορευτές εκτός της επίδειξης των χορευτικών τους προσόντων, τραγουδούν δίστιχα τραγούδια, σχετικά με ένα θέμα, τα γνωστά «τσιαττίσματα».
ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ: Οι γυναικείοι αντικριστοί χαρακτηρίζονται για τη σεμνότητα και τις συγκρατημένες κινήσεις τους. Χορεύονται από δυο γυναίκες που στέκουν η μια απέναντι στην άλλη και κινούν τα χέρια κατά τρόπο που υποδηλοί κέντημα ή ράψιμο. Ο τρίτος γυναικείος είναι και ο χορός του αντρογύνου, τον οποίον οι νεόνυμφοι χόρευαν προς τιμήν των προσκεκλημένων, το τελευταίο βράδυ του γαμήλιου γλεντιού. Κατά την ώρα που χόρευε το ανδρόγυνο, οι μουσικοί τους τραγουδούσαν τραγούδια επαινετικά, ευχετήρια και παραινετικά ενώ οι προσκεκλημένοι «πλούμιζαν» το ανδρόγυνο, καρφιτσώνοντας δλδ χαρτονομίσματα στο φόρεμα της νύφης ή στο κοστούμι του γαμπρού ή τοποθετώντας χρήματα σε ένα πιάτο.
Συντάκτες: Σταυρούλα-Ραφαέλα Κουρδελάκη & Ιωάννα Γκίκα
Χορεύοντας παραδοσιακούς χορούς της Κύπρου
Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να μας δείτε πως χορεύουμε!